Snelwegen zijn de rivieren van de 21ste eeuw: transportaders die handel en vervoer mogelijk maken. Maar terwijl rivieren onze harten hebben gestolen, zijn er maar weinig mensen die mijmerend langs de kant van het asfalt staan
Het is ook niet makkelijk om de wereld van de snelweg te doorgronden. Waar te beginnen? In ieder geval te voet, want alleen de flaneur heeft de tijd om zich een goed oordeel te vormen. ‘Aan een aandachtig en geduldig wandelaar laat de wereld haar eigenlijke gezicht zien,’ zei landschapsfilosoof Ton Lemaire al
Maar ja, wandelroutes voeren altijd langs traditionele pittoreske plekjes en zijn dus onbruikbaar voor de snelwegflaneur. Vandaar deze route langs de randen van de Haagse vinex-wijk Ypenburg, een wandeling van iets meer dan dertien kilometer die langs drie snelwegen voert en dwars door twee knooppunten
En verder staan op het programma: een plofzone waar de effecten van vuurwerk en munitie worden getest, de buitenwerkplaats van kunstenaar Theo Jansen die aan de snelweg zijn strandbeesten maakt, een forensisch laboratorium dat lijken onderzoekt, de visvijver van de ‘s Gravenhaagse Hengelsport Vereniging, een splinternieuw voetbalstadion, een strakke geluidswal met inkeping en een restje van het camouflagebos van het voormalige militaire vliegveld, twee golfbanen, de studio’s van TV West, een groothandel in levensmiddelen, een historische ophaalbrug, twee volkstuinencomplexen, een rommelzone en één eenzame picknicktafel
U vindt de wandeling op Google Maps. Het zuidelijk deel van de route liep ik op een maandagnacht met twee Ypenburgers in mijn kielzog, Walter en Sylvia. In de slagschaduw van het hoge geluidsscherm zochten we onze weg door het onkruid, het gele natriumlicht van de snelweg – die hier zestien banen telt en ruim een kwart kilometer breed is – scheen ver over onze hoofden heen
En waar deed deze prozaïsche strook onland tussen scherm en sloot hen aan denken? Aan een lang vervlogen zomervakantie in de Périgord, een idyllisch stuk Dordogne, waar ze tijdens een prachtige wandeling compleet verdwaalden. Ook in Ypenburg zijn dus nog ongebaande paden
Zoals u op het kaartje kunt zien is de wandeling niet ingewikkeld: blijf steeds zo dicht mogelijk bij de snelweg. Toch is een kleine waarschuwing op zijn plaats: let er goed op welke kant van de sloot u kiest. Want niet de reusachtige infrastructurele werken met damwanden en zandlichamen blijken voor de grootste hindernissen te zorgen, maar juist de kleine, lieflijke slootjes. Het blijven tenslotte wel Nederlandse snelwegen.
Het tweede knelpunt is ecologisch van aard: een broedende zwaan die precies midden op het smalle dijkje achter de parkeerplaats van TV West zit. Zwanen zijn niet ongevaarlijk, een oom van me heeft ooit een gebroken arm overgehouden aan de confrontatie met zo’n beest. Maar ja, hij was toen wel dronken en ik was dat niet.