Twee jaar geleden stak minister-president Balkenende er nog persoonlijk een stokje voor. De milieubeweging had Nederland opgeroepen op 1 februari vijf minuten lang het licht uit te doen om aandacht te vragen voor klimaatverandering. Een ondoordachte actie, schreef Balkenende aan de Kamer, want hij had van netbeheerder Tennet begrepen dat het elektriciteitsnet daarmee ernstig ontwricht zou kunnen raken. Alleen minister Winsemius was ongehoorzaam en deed de lichten in het ministerie van VROM toch uit. De NS deed een symbolische duit in het zakje door welgeteld twee treincoupés in het donker te hullen. De passagiers kregen knijpkatten om zichzelf bij te lichten.
Twee maanden later bleek het in Australië geen enkel probleem op te leveren dat ruim twee miljoen inwoners van Sidney de knop omdraaiden en de stad een uur lang in het duister zetten. Earth Hour, doopte World Wildlife Fund de actie die overal ter wereld navolging kreeg: een jaar later ging in 371 steden in 35 landen het licht uit, minimaal vijftig miljoen mensen deden mee. De Nederlandse bijdrage bleef beperkt tot een verduisterd Hiltonhotel in Amsterdam.
De doelstellingen van Earth Hour 2009 zijn ambitieus: een miljard mensen in duizend steden moeten op zaterdag 28 maart tussen half negen en half tien ’s avonds het licht uitdoen. De lijst van deelnemers telt nu al bijna 750 steden, waaronder grote jongens als New York City, Mexico City, Moskou en Peking. De lichten van de Eiffeltoren, Buckingham Palace en de Belgische snelwegen gaan uit. Tot nu toe ontbrak Nederland op deze lijst, maar gisterenmorgen maakte WNF Nederland bekend dat Amsterdam en Rotterdam zich ook hebben aangemeld. De straatverlichting zal blijven branden, maar de verlichting van openbare gebouwen zal een uur lang doven, net als die van de Euromast, de Erasmusbrug en de Willemsbrug. De Amsterdamse bijdrage steekt daar met de Magere Brug en de Westerkerk vooralsnog magertjes bij af.
De hoop is dat de burgers gehoor zullen geven aan de oproep van Job Cohen en Ahmed Aboutaleb. De vooruitzichten zijn niet best, want Nederlanders lopen niet erg warm voor acties die in bijvoorbeeld België wel een succes zijn zoals de ‘Dikke-truiendag’ en de campagne ‘Met belgerinkel naar de winkel’. Is het de Nederlandse afkeer van symbolische acties? Onderhuids verzet tegen vermaningen van Vadertje Staat? Is het gemakzucht en desinteresse? Of deugen de campagnes niet en zou de Nederlandse afdeling van het WWF beter popsterren in kunnen schakelen? De Dijk bijvoorbeeld met ‘Mag het licht uit?’ en Rob de Nijs met ‘Zet een kaars voor je raam vannacht’.
De voorlichtster van het WWF benadrukt dat het vooral een symbolische actie is: bij een deelname van een honderdduizend huishoudens wordt slechts 14,5 ton CO2 minder uitgestoten. Ook het effect op de avondlijke hemel zal gering zijn: het zal niet veel donkerder zijn dan anders. Spectaculair wordt het pas als de tuinbouw mee zou doen. Kassen zijn volgens het Platform Lichthinder verantwoordelijk voor 44 procent van het omhooggestraalde licht in Nederland, zij zorgen voor een permanente oranje gloed aan de horizon.
Als alle Nederlandse kassen op 28 maart hun lampen een uur zouden doven, dan zou het land even terugkeren naar de tijd dat landbouw nog geen industriële productietak was. Voor het elektriciteitsnet is het geen probleem, maar misschien is het wel goed om het internationale vliegverkeer te waarschuwen want piloten zullen Nederland vanuit de lucht waarschijnlijk niet meer herkennen.