Onrust onder weggebruikers: zijn er in Nederland vangrailflitsers geplaatst? Apparaten die je vanuit de auto niet kunt zien, en waar flitspaaldetectors niets mee aankunnen? Of is het een broodje-aapverhaal?
Afgelopen november begon het bericht over de vangrailflitser op internet te circuleren. Een mailtje waarschuwde voor ‘video camera’s die niet meer met het oog of op de stinger te herkennen zijn’ en somde in een lijst 62 locaties op waar deze camera’s geplaatst zouden zijn, tot op de hectometer nauwkeurig. ‘Wees zo sociaal om deze lijst door te sturen naar je collega’s, vrienden, bekenden, noem maar op!!!’
Met een persbericht liet het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie (BVOM) weten dat het geen flitsapparatuur in de vangrails verstopt. Notoire haters van snelheidscontroles bevestigden dat bericht, zo staat op de homepage van www.flitspaal.nl: ‘Nogmaals. Deze lijst is en blijft hartstikke NEP. Krijgt u deze lijst binnen wees dan sociaal en verplaats hem onmiddellijk naar uw prullenbak en stuur hem absoluut NIET verder.’
Vergeefs, het mailtje blijft opduiken. De overtuigingskracht zit niet eens zozeer in de lijst met locaties die kun je in een kwartiertje in elkaar draaien – maar in de meegeleverde foto’s. Als het fotomontages zijn, dan zijn ze wel tot op de klinknagel nauwkeurig uitgevoerd. Ter hoogte van de vangrailflitser groeit zelfs geen onkruid in de middenberm, alsof het door de bouwvakkers is weggehaald toen ze het apparaat monteerden. Ook aan de lichtbruine strook kiezels voor het wagentje van de wegwerkers is gedacht. Alleen jammer dat de maker van het bericht op een van de foto’s vergeten is het computer-zandlopertje weg te halen.
De foto’s blijken afkomstig van de Zwitserse politie: op 9 oktober zijn tussen Lausanne en Geneve twintig van deze apparaten geïnstalleerd. Het zijn roterende lasers die de snelheid van auto’s op drie banen tegelijk kunnen meten, tot een maximum van 300 kilometer per uur. Foto’s maken kunnen ze niet, daar is een aparte camera voor nodig die is ingebouwd in een losse paal van drie meter hoog. En daarmee springt het systeem meteen in het oog. Volgens directeur Maugold was onzichtbaarheid ook geen doel: het voordeel van installatie in de vangrail is dat het sneller en goedkoper is. Kunnen we het apparaat dan ook in Nederland verwachten? Waarschijnlijk niet, het BVOM zet zijn kaarten op de trajectcontrole, dat pas een boete geeft als je langere tijd te hard rijdt, niet als je even flink gas geeft om bijvoorbeeld in te halen. Uit een fact sheet van het SWOV, het nationale onderzoeksinstituut voor verkeersveiligheid, blijkt dat 66 procent van de Nederlanders trajectcontroles acceptabel vindt. Als de politie met een verdekte opstelling werkt zakt dat percentage tot 46 procent.
Ondanks de zeven miljoen bekeuringen per jaar is er op internetfora geen grote ophef meer over de snelheidscontroles. Zo is de Tuf-Tuf club, die filmpjes van het in brand steken van flitspalen publiceerde, gestopt en op andere sites wordt alleen nog ritueel gekankerd over de ‘graaiende overheid’. Veel belangrijker zijn de actuele overzichten van controles die deze sites bieden, en de lijsten met flitspalen die je kunt downloaden op je navigavtiesysteem, zodat je gewaarschuwd wordt als je er een nadert. In tegenstelling tot de radarverklikker zijn deze databases met flitspalen volkomen legaal. Tenminste, als de Zwitsers geen roet in het eten gooien.
Het echt nieuws uit Zwitserland is namelijk niet de ‘vangrailflitser’, maar een nieuwe wet. Sinds 10 januari van dit jaar mag je geen flitspalenoverzicht meer in je navigatiesysteem hebben, op straffe van een boete van bijna tweeduizend euro en vernietiging van het apparaat. Een apparaat als de TomTom GO 710, waarop de flitspaalinformatie is ingebouwd, mag helemaal niet meer worden verkocht. Op Nederlandse sites als www.flitsservice.nl herleven oude tijden. ‘Is maar één woordt voor: censuur!!!!!!!!!’ schrijft ProAsfalt daar, ‘wij krijgen, nu alleen nog in Zwitserland, hoewel in NL ook al het geval is (radardetectorverbod), gewoon dictoriale toestanden dus Russische en Afrikaanse toestanden.’