‘Amersfoort aan zee’ is een gangbare metafoor voor de stijgende zeespiegel. Nog een paar meter erbij en de dijken bezwijken en dan stroomt de halve provincie Utrecht onder water. Dat zou een ramp van ongekende omvang zijn, maar het zou tevens een historische situatie in ere herstellen, namelijk de eigen toegang van de provincie tot de zee. Want vroeger had Utrecht met Spakenburg een zeehaven.
Toen de Afsluitdijk de Zuiderzee begin jaren dertig afsloot, was dat het begin van het einde van de Utrechtse visserij. Een paar koppige vissermannen hielden vol tot de jaren zestig, maar toen was het echt voorbij en inmiddels is het dorp vooral bekend van de bakkerskarren van ’t Stoepje die op negenhonderd markten in het hele land staan.
Liefhebbers bekommerden zich om de oude vissersschepen, de botters en kwakken, de pluten en bonsen, de punters en blazers. Als balsem op de nostalgische vissersziel ligt er in de Oude Haven van Spakenburg een bruine vloot van zo’n 35 schepen. Scheepswerf Nieuwboer is ingrijpend gerenoveerd en is een toeristische attractie geworden, in de voormalige visafslag kun je trouwen.
Sinds 2002 vaart er een fietsbootje over de Eem, de enige rivier die in Nederland ontspringt én uitmondt. In een kleine vier uur brengt het bootje dagjesmensen met hun fietsen van Amersfoort naar Spakenburg. Om naar de platbodemwedstrijden op het Eemmeer te kijken bijvoorbeeld, zoals op deze foto tijdens de Herfstrace van de Spakenburgse zeilclub DARP. Of gewoon om naar het einde van de strekdam te lopen, waar je Flevoland bijna kunt aanraken.
Er staan hekken om fietsers van de strekdam te weren. Tevergeefs, zo makkelijk laten Nederlanders zich niet weerhouden, of ze nu jong zijn zoals de vrouw op de voorgrond, een boot hebben zoals de schipper rechts, of gepensioneerd zoals de man met de rode jas en de fietstassen halverwege de dam allemaal willen ze het verste punt bereiken.
Uit: Kruispunt Utrecht
