‘Ruim je rommel op.’ Kinderen krijgen niet anders te horen. Meestal gaat het over hun eigen kamer, soms geldt het bevel het hele huis, de garage en de tuin. Maar tegenwoordig is het niet meer genoeg als onze woning eruit ziet als een decor voor Tatort of een andere Duitse krimi. Nu we de openbare ruimte steeds meer als een verlengde van de huiskamer zien – compleet met straatmeubilair en dimbare verlichting rukt de strijd tegen de rommel ook op in de buitenwereld.
Nederland verrommelt. Zegt het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP), dat eind augustus het onderzoek Verrommeling in beeld publiceerde. Zegt het tv-programma Nova, dat in dezelfde maand middels de serie De Beuk erin de strijd aanbond met de ‘ruimtelijke verrommeling van Nederland’. Zegt het NAi, dat onder de titel Stad noch land tot 25 februari een tentoonstelling wijdt aan ‘het rommelige land op de grens van waar stad en agrarisch gebied in elkaar overgaan’.
Onzin. Nederland verrommelt helemaal niet, het wordt juist steeds aangeharkter. Neem de industriële oevers van Amsterdam-Noord, waar ik kantoor houd in een oude scheepswerf onder de rook van een katalysatorfabriek. De fabriek – en vooral het gif dat er in de grond zit uit de tijd dat er nog zwavelzuur werd geproduceerd – verhindert dat dit stukje wordt opgeruimd, maar de rest van de IJ-oevers gaat hardhandig op de schop: op het Shell-terrein verrijzen woonwijk Overhoeks en het nieuwe Filmmuseum, de voormalige NDSM-werf is een gesubsidieerde broedplaats geworden en de reusachtige kantine een hippe brasserie. Om de industriële look te behouden is er een Cultuurhistorische Effectrapportage gemaakt.
Wat is rommel eigenlijk? Volgens Eelco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland, is ’t Joppe II rommel. Bij Nova bestempelde hij deze snackbar in natuurgebied De Kaag als de lelijkste plek van Nederland, want de vlaggenmast staat scheef en ‘het groen van het hek vloekt enorm met de natuurlijke groenen’. Het MNP probeerde een objectieve lijst op te stellen van ‘potentieel storende elementen’ en kwam ondermeer met kassen, windturbines en maïs. Zelfs bollenvelden mogen niet, want daar staan industriële schuren. Zo werd de kop van Noord-Holland uitgeroepen tot een van de meest verrommelde gebieden van Nederland, juist daar waar het landschap weids en geometrisch is.
‘Ruim je rommel op.’ Kinderen krijgen niet anders te horen. Meestal gaat het over hun eigen kamer, soms geldt het bevel het hele huis, de garage en de tuin. Maar tegenwoordig is het niet meer genoeg als onze woning eruit ziet als een decor voor Tatort of een andere Duitse krimi. Nu we de openbare ruimte steeds meer als een verlengde van de huiskamer zien – compleet met straatmeubilair en dimbare verlichting rukt de strijd tegen de rommel ook op in de buitenwereld.
Nederland verrommelt. Zegt het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP), dat eind augustus het onderzoek Verrommeling in beeld publiceerde. Zegt het tv-programma Nova, dat in dezelfde maand middels de serie De Beuk erin de strijd aanbond met de ‘ruimtelijke verrommeling van Nederland’. Zegt het NAi, dat onder de titel Stad noch land tot 25 februari een tentoonstelling wijdt aan ‘het rommelige land op de grens van waar stad en agrarisch gebied in elkaar overgaan’.
Onzin. Nederland verrommelt helemaal niet, het wordt juist steeds aangeharkter. Neem de industriële oevers van Amsterdam-Noord, waar ik kantoor houd in een oude scheepswerf onder de rook van een katalysatorfabriek. De fabriek – en vooral het gif dat er in de grond zit uit de tijd dat er nog zwavelzuur werd geproduceerd – verhindert dat dit stukje wordt opgeruimd, maar de rest van de IJ-oevers gaat hardhandig op de schop: op het Shell-terrein verrijzen woonwijk Overhoeks en het nieuwe Filmmuseum, de voormalige NDSM-werf is een gesubsidieerde broedplaats geworden en de reusachtige kantine een hippe brasserie. Om de industriële look te behouden is er een Cultuurhistorische Effectrapportage gemaakt.
Wat is rommel eigenlijk? Volgens Eelco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland, is ’t Joppe II rommel. Bij Nova bestempelde hij deze snackbar in natuurgebied De Kaag als de lelijkste plek van Nederland, want de vlaggenmast staat scheef en ‘het groen van het hek vloekt enorm met de natuurlijke groenen’. Het MNP probeerde een objectieve lijst op te stellen van ‘potentieel storende elementen’ en kwam ondermeer met kassen, windturbines en maïs. Zelfs bollenvelden mogen niet, want daar staan industriële schuren. Zo werd de kop van Noord-Holland uitgeroepen tot een van de meest verrommelde gebieden van Nederland, juist daar waar het landschap weids en geometrisch is. Of neem De Liede, de aaneenschakeling van autosloperijen aan de rand van de Haarlemmermeerpolder. Dit terrein biedt een chaotische aanblik met zijn stapels auto’s, banden en uitlaten, met zijn vele Turkse slopers en Poolse opkopers. Maar dat zie je pas als je op het terrein zelf bent. Van buiten zie je niets, want De Liede ligt in de oksel van de kruising van de A9 en de N205 en is keurig ingepakt met hoge populieren. Of neem De Liede, de aaneenschakeling van autosloperijen aan de rand van de Haarlemmermeerpolder. Dit terrein biedt een chaotische aanblik met zijn stapels auto’s, banden en uitlaten, met zijn vele Turkse slopers en Poolse opkopers. Maar dat zie je pas als je op het terrein zelf bent. Van buiten zie je niets, want De Liede ligt in de oksel van de kruising van de A9 en de N205 en is keurig ingepakt met hoge populieren.
Toch wordt De Liede uitgebreid belicht in de tentoonstelling van het NAi, zo vreemd is rommel ons blijkbaar geworden. We geloven zo sterk in het beeld van Nederland als een idyllisch, zeventiende-eeuws landschap met daarin verantwoorde, moderne architectuur, dat we willen vergeten dat er ook nog een achterkant is
Toch wordt De Liede uitgebreid belicht in de tentoonstelling van het NAi, zo vreemd is rommel ons blijkbaar geworden. We geloven zo sterk in het beeld van Nederland als een idyllisch, zeventiende-eeuws landschap met daarin verantwoorde, moderne architectuur, dat we willen vergeten dat er ook nog een achterkant is
