Het tunen van auto’s is big business, met een polyester spoilertje maak je geen indruk meer. Autofabrikanten bemoeien zich steeds nadrukkelijker met de customizing van hun producten. Toch blijven er grote regionale verschillen. Een inventarisatie plus twee portretten.
‘Oké, drie snelle poses met de auto. Kijk naar de fotograaf, houd zijn blik vast, verleid hem. De volgende kan zich ondertussen gereed maken, een beetje tempo, want we hebben er nog dertig te gaan.’ De spreekstalmeester van de miss-verkiezing heeft de wind er onder, in hoog tempo vlijen de meisjes zich in te korte broekjes op de motorkap om met bestudeerd verveelde blik in de camera te kijken. Het publiek kan per SMS zijn favoriete kiezen.
Alle clichés kloppen op de Explosive Car Tuning Show die afgelopen maand in de RAI plaatsvond: de harde house, de diepe decolletés, de stoere gastjes. Dit is de wereld van de omhoogscharende vleugeldeuren, van woofers die zo groot zijn dat ze de hele kofferbak vullen, van auto’s die nog geen handdikte boven het asfalt liggen en van fun-liners die je op je nummerbord kunt plakken met teksten als ‘Lach even naar me als je geen ondergoed draagt’ en ‘Ik ben tegen zinloos geflits.’
Een wereld met een eigen jargon als booskijkers, skirts en luchthappers, met bladen als Automaxx en Street Tuner en met tv-programma’s als Pimp My Ride, dat sinds kort ook privé-jets, helicopters en tourbussen pimpt, en Nederlandse varianten als De Grote Beurt, die volgende week aan haar vierde seizoen begint.
‘Tuning is voor lager opgeleide jongens van achttien tot het moment dat de vrouw het voor het zeggen krijgt’, zegt Roland Veldhoven, voorzitter van de Sectie Accessoires van RAI Autovak. ‘Geef ze een kind en je bent ze kwijt als klant’, zegt Martin Sietsema, directeur van Autosport Tepper. Deze groothandel in accessoires is met een omzet van elf miljoen euro naar eigen zeggen marktleider in de tuning-branche: ‘Wij zijn bezig met mode voor de auto, sommige producten gaan lang mee zoals de achterspoiler, maar neonverlichting onder de auto was maar een jaar echt populair. Wij verkopen goedbedoelde rotzooi, zeg ik altijd, maar ja, wat zou de wereld zonder goedbedoelde rotzooi zijn?’
Tune It! Safe!
De economische betekenis van de tuning-branche is echter veel groter dan de omzet aan accessoires doet vermoeden. Autofabrikanten kijken met argusogen welke gadgets goed lopen en nemen die op in hun standaardpakket. Directeur Sietsema: ‘Neem de achterruitverwarming, daarvan verkochten we er vroeger tienduizenden, nu is een auto daar standaard mee uitgerust.’ Volgens sectievoorzitter Roland Veldhoven – die zelf een bedrijf heeft in ICE-tuning, oftewel In Car Entertainment – staat datzelfde te gebeuren met parkeersystemen met sensoren die waarschuwen als je auto te dicht bij een paaltje komt: ‘Waarschijnlijk hoort dat binnenkort ook tot de OE, de original equipment‘.
Ook het customizen van het uiterlijk van de auto heeft zijn weg gevonden naar de fabrikanten. De agressieve, laag-bij-de-grondse uitstraling, die zijn oorsprong heeft in de racerij, is mainstream geworden en daarmee big business. Dure auto’s vertrouw je natuurlijk niet toe aan de garage om de hoek, dus ontstonden er gespecialiseerde bedrijven die nauw samenwerken met de fabriek. Zo kunnen Lamborghini Gallardo-bezitters terecht bij IMSA Design en Mercedesrijders kunnen kiezen uit Brabus en AMG.
In Duitsland wordt de jaarlijkse omzet van de tuning-branche door het ministerie van Verkeer inmiddels geschat op 4,4 miljard euro. Hoe groot de zakelijke belangen zijn blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat DaimlerChrysler een meerderheidsbelang nam in tuning-bedrijf AMG. En eind vorig jaar startte de overheid de campagne Tune It! Safe!, die het publiek waarschuwt voor imitaties van de officiële bodykits en spoilers. Blikvanger van de campagne is een groen-witte politie-Porsche die getuned is door Techart, de huis-tuner van Porsche.
Ten second races
Zoals jongens graag brommers opvoeren, zo willen mannen het maximale aantal pk’s uit hun auto halen. Het tunen van motoren begint tegenwoordig met chip tuning: het herprogrammeren van de chip die de motor aanstuurt. Pas daarna hoeven de monteurs vuile handen te maken met de installatie van nieuwe turbo’s, intercoolers en spruitstukken. Ook de tuners van motoren werken nauw samen met de fabrikanten, zo houdt de Saab-rijder die zijn wagen laat tunen door het Zwitserse bedrijf Hirsch Performance zijn volledige fabrieksgarantie.
Op zeker spelen is niet met elke vorm van motor tuning mogelijk: het inbouwen van een installatie om lachgas te injecteren doe je voor eigen risico. Lachgas is een mengsel van tweederde deel stikstof en eenderde deel zuurstof; inspuiting zorgt voor een korte boost van het vermogen. Omdat je het niet langer dan vijftien seconden mag gebruiken op straffe van het opblazen van de motor, is het eigenlijk alleen geschikt voor ten second races, de wedstrijden over een kwart mijl, die beroemd werden door de tuning-film bij uitstek: The Fast and the Furious.
Belgische meetings
Ondanks de bemoeienis van de automobielindustrie blijft er ook een anarchistische, volkse kant aan het tunen zitten. Vooral in België is de doe-het-zelfaanpak populair. Dat heeft niet alleen met de volksaard te maken, maar vreemd genoeg ook met de strengere regelgeving. Luchtvering en vleugeldeuren zijn in België bijvoorbeeld verboden en je betaalt voor elke pk extra flink meer wegenbelasting. Nederland is op dit vlak veel liberaler, eigenlijk doet de politie alleen moeilijk over geblindeerde ramen aan de zijkanten voor. En zelfs daarop is de controle niet consequent: zo treedt de politie in Rotterdam en Groninge streng op, maar in Eindhoven niet.Door alle regels wordt in België alle energie in de buitenkant van de auto gestoken. ‘Belgen willen niet wat jij al hebt’, zegt Joffrey van der Jagt, die sinds drie jaar een bedrijf voor striping heeft. Hij schat dat hij zo’n vierhonderd auto’s heeft beplakt met strepen, draken en vlammen, de meeste over de grens. De Belgische meetings zijn volgens hem ook veel leuker: ‘Hier zijn ze op merk georganiseerd en zien mensen elkaar als concurrenten, daar zijn alle wagens toegelaten en is de sfeer open.’
