Maandag 12 september, 12.00-13.30 uur, Stationsplein 49, Amersfoort. De gegevens van de flexplek die ik per internet heb geboekt laten aan duidelijkheid weinig te wensen over, maar op het winderige Stationsplein zie ik nergens een uithangbord van Seats2Meet. Wel wordt mijn aandacht getrokken door het opvallende paarse logo van MeetingXS, ook een plek met een modern gespelde Engelse naam waar je flexplekken kunt huren, maar dat is toch echt een ander bedrijf. En bovendien zijn ze daar nog druk bezig met het inrichten van de ruimte, ze gaan pas eind september open.
Uiteindelijk vind ik meteen naast de uitgang van het station een onopvallende deur met een klein naamplaatje. Ik neem de lift naar de tweede verdieping en stap een grote, goedverlichte ruimte binnen met parket op de vloer en zo’n honderd werkplekken. En een tafel met een net geserveerde lunch. ‘Schuif maar aan’, zegt vestigingsmanager Estefania Oruç, ‘het is allemaal voor niks.’ Een gratis plek met gratis wifi en nog een gratis lunch ook? Maar volgens het spreekwoord bestaat er toch niet zoiets als een free lunch?
Oruç: ‘Wij stoppen ons marketingbudget helemaal in deze ruimte voor flexwerkers, dat levert gratis reclame op via hun sociale netwerken. Ons geld verdienen we met de zalen hierachter, die we verhuren aan bedrijven.’ En waarom zitten er dan maar vijf mensen binnen? ‘We zijn pas sinds 15 augustus open, maar in Utrecht is het al een groot succes, daar loopt het storm.’
Vijf ochtenden per week in de spits naar hetzelfde kantoor, daar de hele dag binnen zitten en dan ’s avonds achter aansluiten in de file naar huis: steeds meer hoogopgeleiden slagen erin zich aan deze tredmolen te onttrekken. Uit het Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2011 van Kluwer blijkt dat 71 procent van het hoger management en 55 procent van de professionals zelf mag bepalen waar en wanneer ze werken. Nu zijn deze cijfers ongetwijfeld vertekend – Kluwer wil tenslotte graag boeken en seminars verkopen – maar de trend naar meer keuzevrijheid is onmiskenbaar. Nog flexibeler zijn de zzp’ers, de zelfstandigen zonder personeel. Kunnen de Nieuwe Werkers vaak slechts een deel van de week bepalen waar ze werken, de zzp’er is geheel vrij om te gaan en te staan waar hij of zij wil.
De meeste flexwerkers blijken hun net verworven vrijheid te gebruiken om thuis te werken en ook veel zzp’ers komen de deur niet uit en werken aan de keukentafel of op een verbouwde zolderkamer. Goedkoop en makkelijk is dat zeker, maar het leidt ook tot een gebrek aan inspiratie en zelfs tot isolement.Social networks zijn leuk, maar op een gegeven moment wil je ook weer mensen zien.
De markt speelt in op die behoefte: overal worden flexplekken uit de grond gestampt, compleet met geavanceerde reserveringsystemen, online communities – wie werken er vandaag nog meer hier en waarin zijn ze geïnteresseerd? – en flexibel in te kopen services als printen, telefoonbeantwoording en boekhouding. En dan zijn er nog de cafés, lounges, restaurants en bibliotheken met gratis wifi.
Keuze te over dus, tijd voor een verkenning ter plekke: testcase Amersfoort .
Flexkantoor
Het aantal flexkantoren waar je per uur een werkplek kunt huren, groeide in Amersfoort de afgelopen vier maanden van drie naar zeven. En op 17 oktober gaat nummer acht open, in totaal dus bijna een verdrievoudiging.
Behalve bij Seats2Meet kun je ook gratis terecht in de gezamenlijke kantine van Ondernemerscentrum Amersfoort en bij De Kamers in vinexwijk Vathorst, een initiatief van cultureel ondernemer en theoloog Jos van Oord. Mensen met elkaar in contact brengen is zijn doel, daarom organiseert hij ook twitterontbijten en linkedinlunches. Als je bereid bent als gastheer te functioneren zit je ook bij Seats2Work voor niks. Misschien is het niet goed voor je concentratie, maar je doet wel contacten op.
Aan de andere kant van het spectrum staat Het Netwerkkantoor Amersfoort, waar je twintig euro per uur betaalt. Voor dat bedrag ontvangt gastvrouw José van Rooyen je wel persoonlijk en zorgt ze voor verse bloemen. Over de prijs valt overigens te onderhandelen, want net als op alle andere Amersfoortse flexkantoren is het hier rustig, heel rustig.
De minst gastvrije plek is Regus: een flexkantoor op een industrieterrein dat overtollige vergaderzalen verhuurt aan flexwerkers. Daar zit je dan voor een tientje per uur alleen in een grote zaal. ‘Een heel flexibel product’, zoals locatiemanager Marissa Wijngaard het uitdrukt.
Dan komt Regardz, de andere ‘grote speler in de gastvrijheidindustrie’, eerder in aanmerking. Voor €7,50 per uur zit je pal tegenover het station, koffie, snacks en printer zijn bij de prijs inbegrepen.
Snelweglocatie
Onderweg van de ene afspraak naar de andere en tijd over? Of een onverwachte file die verder rijden zinloos maakt? Het is altijd handig om een flexplek onder aan de afslag van de snelweg achter de hand te hebben. Afslag 13 van de A1 (Amersfoort-Noord) heeft er drie: McDonald’s, A1 Wokrestaurant en Van der Valk. Alle drie strak modern ingericht, alledrie gratis wifi. Van der Valk wint de verkiezing: het langste open en aardige serveersters in plaats van zelfbediening.
Stadhuis
Sinds 31 maart kunnen ambtenaren via Deelstoel.nl overal in het land een werkplek reserveren. In totaal zijn er nu 593 werkplekken beschikbaar, dit aantal groeit nog steeds. In Amersfoort krijg je een eigen kamer, met uitzicht over de historische binnenstad. Wel je eigen laptop meebrengen, want inloggen in het gemeentelijk computersysteem is er niet bij.
Bibliotheek
Amersfoort telt vier openbare bibliotheken, bij gebrek aan gratis wifi kun je daar nog niet met je laptop terecht. Er wordt aan gewerkt, tot het zover is betaal je een euro per halfuur voor een vaste computer. Toch is met name de centrale vestiging een prettige plek om te werken, in ieder geval is het de drukste en meeste diverse van alle flexplekken die ik bezocht.
Café/restaurant
Natuurlijk hebben ook in Amersfoort veel cafés, restaurants en loungeplekken gratis wifi. Een aantal maakt actief reclame dat je er kunt flexwerken, maar meestal tref je er meer mensen met kleine kinderen dan met laptops en dat gejengel werkt niet prettig. Ook zijn er een paar plekken waar de muziek te hard staat. De prettigste plek vind ik bij toeval: de Vereeniging, een heldere ruimte in een oude zeepfabriek aan het kanaal, strak en toch vriendelijk, open en toch intiem. En met ruimharige openingstijden.
Nuttige sites
• werkplekzoeker.nl (verschaft uitgebreide informatie)
• springwrq.com (verrassend veel hits)
• freelancewerkplekken.nl (zoeken en aanbieden)
• openwifispots.com (kijkt uiteraard alleen naar wifi)
Reserveren (landelijk)
• deskbookers.com
• seats2meet.com
• deelstoel.nl (alleen voor ambtenaren)
Succesfactoren
Zzp-onderzoeker Arjan van den Born deed begin 20111 vooronderzoek naar de succesfactoren van flexkantoren en onderscheidt er voorlopig drie:
1. Gedeeld ideaal of visie
2. Goede gastheer die verbindt
3. Goede mix: gasten moeten voldoende van elkaar verschillen, maar niet te veel.
Weeg af wat voor jou belangrijk is
Wil je netwerken of verlang je juist rust en stilte? Moet je veel bellen en is het erg als mensen meeluisteren? Is de koffie goed? Moet je mensen ontvangen en heb je daarvoor een representatieve omgeving nodig? Of juist een hippe?
Kosten
De prijzen variëren van nul tot twintig euro per uur. Vaak krijg je korting als je een voucher neemt (in feite leg je je dan vast dat je een aantal keren komt). Let op wat bij de prijs inbegrepen is: wifi, koffie, lunch, printen.
Kopersmarkt
Overal worden flexplekken geopend, tegelijk is er door de economische crisis weinig vraag. Er is dus veel leegstand en dat maakt je onderhandelingspositie sterk. Maak daar gebruik van.
