Serie: Onze Plek

  • Onze Plek – een begrip met een scherp randje

    Onze Plek – een begrip met een scherp randje

    Wij als ontwerpers, onderzoekers en beleidsmakers praten graag over andere mensen, over wat goed voor hen is en hoe het verder met hen moet, maar hoe objectief is dat eigenlijk? Bij de presentatie van het boek ‘Onze plek’ in het Nieuwe Instituur sprak ik deze column uit.

  • Mei-Jongens (en -Meisjes)

    Mei-Jongens (en -Meisjes)

    Vlak voor het begin van de christelijke jaartelling werd hier de Romeinse heirbaan van Keulen naar Boulogne-sur-Mer aangelegd, mogelijk is de weg zelfs al ouder en dateert hij uit de Keltische tijd. Via Belgica wordt de weg sinds kort genoemd, dat bekt beter dan Via Vipsania, wat waarschijnlijk de correcte…

  • De woonwensen van middelbare scholieren

    De woonwensen van middelbare scholieren

    In 1831, toen België zich net had afgescheiden, vreesde de Nederlandse regering dat de opstand over zou slaan en legerde Hollandse militairen aan de Brabantse grens. Spottend noemden de soldaten uit het rijke westen de armelijke dorpen waar ze gelegerd waren de ‘acht zaligheden’, waar de inwoners in zalige onwetendheid…

  • De volkstuinders van de Koffiestraat (maar voor hoe lang nog)

    De volkstuinders van de Koffiestraat (maar voor hoe lang nog)

    Vroeger werden ze arbeiderstuintjes genoemd: lapjes grond waar arbeiders groenten konden verbouwen om hun karig loon aan te vullen, Franeker had in 1838 de Nederlandse primeur. Al snel verspreidden ze zich over het hele land en, geïnspireerd door de Duitse huisarts Moritz Schreber, over heel West-Europa. In de twintigste eeuw…

  • Herenboeren op zoek naar een landgoed

    Herenboeren op zoek naar een landgoed

    Gelders Arcadië wordt de landgoederenzone genoemd die zich van Arnhem naar het westen uitstrekt. Om de zomers buiten door te kunnen brengen, stichtte de stedelijk elite hier vanaf de tweede helft van de zeventiende eeuw ruim honderd landgoederen. Doordat pachtboerderijen en bosbouw voor inkomsten zorgden, ontstond in de Veluwezoom een…

  • Jongeren dromen over monumenten

    Jongeren dromen over monumenten

    Iets meer dan een eeuw oud is de Afrikaanderwijk, die net als de rest van het oude Rotterdam-Zuid rond 1900 uit de grond werd gestampt om de havenarbeiders te huisvesten die toestroomden uit Zeeland en Brabant – ‘de boerenzij’ noemden Rotterdammers die kant van de rivier. Na de oorlog kwam…

  • Het slot op de binnentuin

    Het slot op de binnentuin

    Het Sint Franciscus Gasthuis werd eind negentiende eeuw gebouwd, overleefde in 1941 ternauwernood een Engels vergissingsbombardement en ging in 1975 alsnog tegen de vlakte. Op het ziekenhuisterrein verrezen drie woonblokken, elk voorzien van een binnentuin waar geheel in de geest van de jaren zeventig een openbaar pad doorheen liep, alleen…

  • Een tweede thuis om koffie te drinken

    Een tweede thuis om koffie te drinken

    Al in de dertiende eeuw, en mogelijk ook al twee eeuwen eerder, lag er ten zuiden van het Zoetermeer een dorp dat niet heel verassend Zoetermeer werd genoemd. Eeuwenlang veranderde er niet veel, het aantal inwoners steeg heel langzaam, tot er in 1960 8.500 mensen woonden. Eind jaren vijftig wilde…

  • Oudere Chinezen die willen dansen

    Oudere Chinezen die willen dansen

    Op verschillende plaatsen herinneren Stolpersteine aan de historie van deze buurt. Op Amsterdamse Veerkade 17a woonde bijvoorbeeld Louise Paula Cohen en op Wagenstraat 191 woonden Salomon van Gelder en Fijtje van Gelder-Fruitman. Dit was de oude Jodenbuurt van Den Haag. Na de oorlog verpauperde de buurt en werd ze een…

  • De strijd van boeren en bewoners voor hun veenlandschap

    De strijd van boeren en bewoners voor hun veenlandschap

    De historie van het waterrijke landschap rond Zoeterwoude reikt ver terug, maar je moet wel weten waar je moet kijken. Neem het Limespad dat door de Westbroekpolder loopt en het verloop van de oude grens van het Romeinse Rijk volgt. Of neem de bosjes die, ogenschijnlijk willekeurig, in het open…

  • Een eigen plek voor dakloze jongeren

    Een eigen plek voor dakloze jongeren

    ‘Vereeniging tot verbreiding der Waarheid’ staat nog altijd op de gevel. In 1914 werd het pand halverwege de smalle Elandsstraat in de Amsterdamse Jordaan gebouwd door een christelijke filantropische organisatie die zich inzette voor de armen. Er zat een bewaarschool in voor kinderen van twee tot zes jaar, het was…

  • Vrouwelijke statushouders op zoek naar een afdakje

    Vrouwelijke statushouders op zoek naar een afdakje

    Om van Zwolle naar Kampen te komen, moest je vroeger de Kamperpoort door, een dubbele poort in de vestingwal die de stad omgaf. Langs de uitvalsweg, de Hoogstraat, lagen touwslagerijen, molens, bleekvelden en schamele woningen. Begin negentiende eeuw werd de laatste van de twee poorten gesloopt, de naam bleef bewaard…